Çelik Yapı Uygulamalarının CE işaretlemesi için Yapı Malzemeleri Direktifi (305/2011/AB) kapsamında sistem 2+ uygunluk onay düzeyindedir.

Çelik Yapı Uygulamaları için CE işaretlemesinde yasal zorunluluklar YAPI MALZEMELERİ YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDA UYGULANACAK TEKNİK ŞARTNAMELERİN YAYINLANMASI HAKKINDA TEBLİĞ gereği 01.01.2011 tarihi itibari ile yürülüğe girmiş olup 01.07.2014 tarihi itibari ile yasal zorunluluk süresi başlayacaktır.

EN 1090-1 Yapısal Metalik Bileşenler için zorunlu CE İşareti

Çelik yapıların üretiminde yer alan tüm metalik bileşenler için artık EN 1090-1 Avrupa Standardına uygun olarak Avrupa Ekonomik Bölgesi (EEA) içinde yer alan tüm ülkelerde CE işareti uygulaması için tüm ticari ürünlerde (Satış/Satınalma/İmalat) belgelendirme zorunluluğu 01.07.2012 tarihinden önce başlayacaktır. EN 1090-1 Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (CPR) kapsamında yeni bir standart olarak yürürlüğe konmuştur. Bu uyumlaştırılmış Avrupa Standardı çelik ve alüminyum esaslı yapı ve bileşenlerin tasarımı ve imalatını kapsamaktadır. Bu çerçevede başarılı ve güvenli bir belgelendirme için Universal Certification tüm yapı imalatçıları ile bu süreci en etkin şekilde planlamak ve yürütmek için deneyimi ve bilgi birikimi ile ilk yerli kuruluş olmanın gururunu taşımaktadır. Çelik yapı imalatçıları, Fabrika Üretim Kontrolünü (FPC) belgelendirmek için onaylanmış bir kuruluştan (NB) CE belgesi alma zorunluluğuna tabidir.

EN 1090-1 Nedir?

EN 1090-1 uyumlaştırılmış bir Avrupa Standardı olup 305/2011/EU Avrupa Konseyi Yönetmeliği çerçevesinde yapısal bileşenler için zorunlu CE işaretinin esasını oluşturur. Bu uyumlaştırılmış Avrupa Standardı; Yapı imalatında çelik ve alüminyum esaslı yapı ve bileşenlerin tasarımı ve imalatı için uygulanır.Bu standarda olan uygunluk 01.07.2012 tarihinde önce sağlanmalıdır. Bu amaçla Avrupa Ekonomik Bölgesi (EEA) içine yapıların imalatında kullanılan ticari yapısal metalik bileşenler üzerinde CE işareti bulundurulması gerekecektir. (European Commission Communication 2010/C 344/01)

Hangi ürünleri ilgilendirir?

CEN/TC 135-N684 nolu dokümanın Ek-A ve Ek-B bölümleri
CEN /TR 17052:2017 EN 1090-1:2009 +A1:2011’in uygulama rehberindeki tablolar

Bir çelik veya alüminyum yapısal ürünün EN 1090-1 kapsamında olması için öncelikle ürünün yapılarda kalıcı olarak kalması amaçlanmış olmalıdır.

• Bir yapısal mekanizmada statik taşıyıcı özellikte olması
• İnsan sağlığı ve güvenliği için kritik önemde olması

Ürün, yukarıdaki iki şarttan birini sağlıyorsa EN 1090-1 kapsamındadır.

Aşağıda EN 1090-1 standardı kapsamına giren ürünlerin listesini bulabilirisiniz.

1. Hafif Çelik Yapılar
2. Binalar, depolar, okullar, hastaneler, konutlar, endüstriyel tesis ve tarım barakalarının yapısal iskeletleri
3. Tribün ve stadyum yapısal elamanları
4. Silolar
5. Uzun süreli kullanılan çadır, tente yapıları
6. Hangarlar, sığınakların yapısal iskeletleri
7. Vinç Kedi Yolları
8. Vinç Ray Kirişleri                             
9. Bina içi veya dışında bulunan korkuluklar
10. Çelik veya alüminyumdan yapılmış balkonlar
11. Çatı ve cephe kaplama için soğuk biçimlendirilmiş levhalar
12. Bükülmüş ve eğri imal edilmiş kiriş
13. Kiriş şeklindeki yapılar
14. Plakalardan imal edilmiş kirişler
15. İşaret ve levha kirişleri (yatay olanlar)
16. İçi boşaltılmış kirişler
17. EN 10025-1 kapsamında olmayan kirişler
18. EN 10025-1 kapsamında olmayan taban plakaları
19. Soğuk biçimlendirilmiş aşık ve cephe rayları, profilleri
20. Çatı aşıkları
21. Çatı açıklıkları çerçeveleri (yük taşıyan yapının ayrılmaz bir parçası ise)
22. Kanopiler, kanopi iskeletleri
23. Boru hattı ve boru destek yapıları
24. Karayolu, demiryolu, boru, hareketli köprülerin yapısal bileşenleri
25. İskeleler, rıhtımlar ve dalgakıranların yapısal bileşenleri
26. Gergi ve askı çubukları
27. Ahşap yapılarda askılar (taşıyıcı ise)
28. Tutamaklar (kenar koruması)
29. Yatay destekler,lentolar
30. Gürültü bariyerlerinin yapısal bileşenleri
31. Çapraz destekler (ana parçalar, tali parçalar)
32. Çelik/Alüminyum Taşıyıcı Kolonlar
33. Yangın kaçışları (binaya sabit)
34. Makaslar (çatı, köprü v.b.)
35. Kuleler ve direklerin yapısal bileşenleri
36. Sabit kurulmuş rampalar (yük taşıyıcı yapısının bir parçası ise)
37. Makine destekleri (alt kısımda taşıyıcı olanlar, makineden ayrı)
38. Tesis ve makinelerin yapısal bileşenleri (taşıyıcı kısmı ayrılmazsa)
39. Avrupa teknik onayı (ETA) olmayan kiriş kelepçeleri, askı elemanları
40. Oyun ve eğlence araçları taşıyıcıları
41. İç mekânda kullanılan asma katlar
42. Raf sistemleri (taşıyıcı ise)
43. Köprü benzeri bir yapı olarak kullanılan menfezler

Uygunluk nasıl sağlanır?

Yapı üretiminde kullanılan ürünleri üreten yapısal metalik bileşen imalatçıları, Universal Certification gibi bağımsız bir onaylı kuruluş tarafından EN 1090-1 standardına uygunluk değerlendirmesine tabi olması gerekmektedir. Uygunluğun sağlanmış olması halinde, Universal Certification Fabrika Üretim Kontrolü (FPC) belgesi yayınlar ve bu yolla CE işareti kullanım imkanı sağlanır.
 

Bu Standart Kapsamında Uyumlaştırılmış Standartlar      

• Çelik yapı malzemeler – EN 10025-1      
• Yuvarlak kesitli borular – EN 10219- 1 ve EN 10210-1      
• Ön Yüklemeli Civatalar – EN 14399-1      
• Ön Yüklemesiz Civatalar- EN 15048-1      
• İşlenmiş Çelik Malzemeler – EN 1090-1

İmalat Uygulaması (Execution): Bir inşa uygulamasının fiziksel olarak gerçekleştirilmesi için örneğin; satınalma, imalat, kaynak, mekanik bağlama, taşıma, inşa etme, yüzey işlemleri ve deneyleri ve dokümantasyonu ile ilgili tüm faaliyetler.

Uygulama Sınıfı (Execution Class): Bir bütünü oluşturan yapı işinin her bir bileşeni veya her bir bileşenin detayı için tanımlanan sınıflandırılmış bir dizi gereklilikler. EXC1 

Hizmet Kategorisi (Service Category): Bir bileşenin kullanım koşullarına ilişkin karakteristikler kategorisi. SC 1 Statik Yapı, SC 2 Yorulmaya tabi yapı

Üretim Kategorisi (Production Category): Bir bileşenin uygulaması için kullanım metotlarına dair karakteristikler kategorisi. PC 1 S355 altı çelik yapılar , PC 2 S 355 ve üstü çelik yapılar. 

Önem Derecesi (Consequence Class): Bir yapının güvenlik açısından önem sınıfı. CC1 düşük, CC2 standart, CC3 önemli dercedir.  


Uygulama Sınıfı Nedir?  

CE İşareti Standardı EN 1090-1, Uygulama Sınıfı kavramını esas almaktadır. Uygulama Sınıfı imalat için gerekli kaliteyi hedefler ve tüm yapıya uygulanabilir. Dört tip uygulama sınıfı geliştirilmiştir. 4. Seviye Uygulama Sınıfı en yüksek kalite kontrol seviyesini, 1. Seviye Uygulama Sınıfı en düşük kalite kontrol seviyesini gösterir.  

Genel olarak yapılara uygulamaları aşağıdaki şekildedir:  

Uygulama Sınıfı 1 (EXC1): Tarım yapıları (Başarısızlık sonucu düşük öneme sahip yapılar) 

Uygulama Sınıfı 2 (EXC2): Yapıların büyük çoğunluğunun tabi olduğu sınıf 

Uygulama Sınıfı 3 (EXC3): Köprüler (Yorulmaya maruz yapılar) 

Uygulama Sınıfı 4 (EXC4): Uzun köprüler (Başarısızlık sonıcı çok yüksek öneme sahip yapılar)

Sistem 2+ Uygunluk Onay Düzeyinde üreticinin ve Onaylanmış Kuruluşun görevleri aşağıdaki tabloda açıklanmıştır.

GERİ